مقایسه ویرایش 3 و پیش نویس نهایی ویرایش 4 استاندارد 2800 در رفتار غیرخطی سازه های فولادی نامتقارن تحت اثر زلزله های نزدیک و دور از گسل

قرار گرفتن ایران دریکی از حادثه خیزترین نقاط جهان باعث شده است تا همواره با حوادث طبیعی روبرو گردد. ازآنجایی که بیش از 70% خاک ایران در مناطق زلزله¬خیز قرار دارد، بیشترین تلفات و خسارت¬ها نیز مربوط به زلزله است. بر اساس برخی منابع آماری، در قرن بیستم، ایران با وقوع 89 زلزله مهیب و 122 هزار تلفات انسانی، رتبه چهارم جهانی را در این زمینه به خود اختصاص داده است. پس از زلزله ویرانگر 1341 بویین زهرا که بزرگی آن 7.2 در مقیاس ریشتر بوده و در پی آن 12000 نفر جان خود را از دست دادند، اولین آیین نامه زلزله ایران تهیه شد. ویرایش اول استاندارد 2800 در بهمن 1366 و ویرایش دوم در سال 1372 شروع و در سال 1378 تصویب و ابلاغ شد. ویرایش سوم در سال 1384 به تصویب رسید و در سال 1392 پیش نویس اول و دوم و نهایی ویرایش چهارم ابلاغ شد. با توجه به این¬که استاندارد 2800 بر اساس سطح عملکرد ایمنی جانی طراحی شده است، لذا بررسی کفایت این استاندارد در حوزه سطح عملکرد ضروری می¬باشد. در این تحقیق 42 سازه سه بعدی واقعی و قابل اجرا، که به صورت بهینه طراحی شده است، در نظر گرفته شده است. 21 سازه توسط ویرایش 3 استاندارد 2800 و 21 سازه توسط پیش نویس نهایی 4 استاندارد 2800 طراحی شده است. این 21 سازه شامل 7 سازه 5 طبقه، 7 سازه 10 طبقه و 7 سازه 15 طبقه می¬باشد. نحوه انتخاب طبقات به منظور در نظر گرفتن اثرات سازه¬های کوتاه مرتبه، میان مرتبه و بلندمرتبه در ارزیابی حوزه سطح عملکرد، بوده است. هرکدام از این 7 سازه از یک سازه منظم و سه سازه نامنظم جرمی با خروج از مرکزیت¬های جرمی 20،10 و 30 درصد بعد طولی و سه سازه نامنظم سختی با خروج از مرکزیت¬های سختی 10، 20 و 30 درصد بعد طولی، تشکیل شده است. درواقع نامنظمی¬ها به وسیله جابجایی مرکز جرم و یا مرکز سختی سازه منظم صورت گرفته است. به منظور ارزیابی کفایت استاندارد 2800 در حوزه سطح عملکرد، از طیف پیشنهادشده در استاندارد 2800 استفاده شده است. همچنین به منظور ارزیابی پیش نویس نهایی ویرایش 4 استاندارد 2800، در حوزه نزدیک گسل ازنظر سطح عملکرد، کلیه سازه¬های طراحی شده توسط این پیش نویس، به وسیله 7 طیف حوزه نزدیک گسل آیین¬نامه ubc-97، مورد ارزیابی قرارگرفته است. نتایج نشان می¬دهد که در بیشتر موارد سازه¬های موردبررسی قرارگرفته توسط این دو ویرایش، سطح ایمنی جانی را تأمین نکرده¬اند و در ویرایش سوم با افزایش ارتفاع حدود عملکرد ایمنی جانی بهبودیافته است، درحالی که در پیش نویس نهایی ویرایش چهارم، این عملکرد با افزایش ارتفاع کاهش یافته است. همچنین سازه¬های طراحی شده به وسیله پیش نویس نهایی ویرایش 4 استاندارد 2800، در حوزه نزدیک گسل حد ایمنی جانی را تأمین نکرده¬اند. کلیدواژه: سازه¬های منظم و نامنظم، سطح عملکرد ایمنی جانی، تحلیل بار¬افزون، حوزه نزدیک گسل